O czym powinniśmy wiedzieć zmieniając czas?

W najbliższą niedzielę tj. w nocy 31 marca przestawiamy zegarki na czas letni (z godziny 2 na godzinę 3). Co w sytuacji zmiany czasu zimowego na letni powinni zrobić kierowcy, aby mieć pewność, że ewidencja czasu pracy będzie poprawna, a co najważniejsze zgodna z prawem?

Projektem zakładającym rezygnację zmiany czasu, Komisja Europejska zajmuje się od dłuższego czasu. W tym celu przeprowadzono otwarte konsultacje publiczne, w których wzięło udział ponad 4,6 mln obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej. Blisko 84% respondentów opowiedziało się za rezygnacją ze zmiany czasu, wskazując jako główny powód negatywne doświadczenia z tym związane (76%).[1] W Polsce przechodzenie z czasu zimowego na letni i z powrotem było praktykowane okresowo i tak czas letni obowiązywał  w latach 1916-1919, 1940-1949, 1957-1964 oraz od 1977 aż do chwili obecnej.[2]

Zmiana czasu z zimowego na letni wydaje się mało znaczącą sprawą, jednak brak jej zaznaczenia na wykresówce może stać się podstawą dla Inspekcji Transportu Drogowego do nałożenia mandatu na kierowcę (100 zł za każdą wykresówkę, ale nie więcej niż 1000 zł). Warto, aby osoby zarządzające firmą transportową i spedytorzy uświadamiali swoich kierowców o konieczności wprowadzenia ewentualnych zmian. W szczególności dotyczy to samochodów, które są wyposażone tachografy analogowe.

Zmiana czasu w tachografie analogowym

Mimo, że od 1 maja 2006 roku wszystkie zarejestrowane samochody powinny być wyposażone w rejestratory cyfrowe, to ciągle po drogach poruszają się również te, które zamontowane mają analogowe urządzenia. W tych ostatnich, bieżącą godzinę można przestawić samodzielnie. W sytuacji, kiedy kierowca ma wątpliwości, jak to zrobić, najlepiej aby sięgnął po instrukcję obsługi i zapoznał się z procedurą postępowania. Eksperci OCRK zalecają, aby czas zmieniać od razu, gdyż w trakcie dnia pracy, kierowca może o tym zapomnieć. Należy mieć na uwadze, że na tarczy analogicznej czas od 2:00 do 3:00 będzie widniał jako „brak danych”. W takiej sytuacji dobrze jest odnotować na odwrocie wykresówki, z czego wynika taki zapis. Ta informacja będzie przydatna dla kontrolujących czas pracy kierowcy i w zrozumiały sposób wykaże, skąd pojawiła się pewnego rodzaju nieścisłość. Drugą możliwością jest zmiana czasu tachografu po zakończeniu jazdy w danym dniu, dzięki czemu  zostanie zachowana ciągłość zapisu. Musi to jednak nastąpić przed rozpoczęciem pracy na kolejnej wykresówce.

Zmiana czasu w tachografie cyfrowym

W przypadku tachografu cyfrowego nie musimy przejmować się zmianą czasu. Rejestruje on dane na podstawie uniwersalnego czasu UTC (Coordinated Universal Time) – bez przesunięcia czasowego lato/zima, który ustawia wyłącznie warsztat kalibrujący tachograf. Kierowca może jedynie raz w tygodniu zrobić korektę +/- 1 minuta. W ten sposób niwelowane są drobne różnice czasowe między wieloma pojazdami w firmie. Dodatkowo na wyświetlaczu zaznaczony jest czas lokalny, który jest używany jedynie jako pomoc dla kierowcy, a jego zmiana nie wpływa na zapisane dane.

Na co zwracać uwagę?

Warto, aby kierowca zwracał szczególną uwagę przy odbieraniu odpoczynku dobowego regularnego (11 godzin), jeśli taki odpoczynek przypadnie na zmianę czasu. Często rozwiązanie IT, z którego korzystają na przykład funkcjonariusze Inspekcji Transportu Drogowego, wyświetla rzeczywisty czas pracy, nie uzupełniając luki pomiędzy 2:00 a 3:00, pustą godziną. Dla przykładu od godziny 20:00, 30.03 do 7:00, 31.03 jest 11 godzin, ale z uwagi na przejście z trybu zimowego na letni fizycznie odpoczynku jest jednak o godzinę mniej. Aby kierowca odebrał 11-godzinny odpoczynek, powinien zrobić postój do 8:00 rano. Tylko wtedy będziemy mieli pewność braku problemów przy ewentualnej kontroli

Zmiana czasu – co dalej?

Wydaje się, że już w 2021 roku, kierowcy nie będą musieli martwić się zmianami czasu. Parlament Europejski zadecydował, że za 2 lata nastąpi ostatnia zmiana czasu. Teraz państwa członkowskie muszę się określić, który czas – letni, czy zimowy – będzie u nich obowiązywać.[3] Polska prawdopodobnie jak większość krajów europejskich pozostanie przy czasie letnim, a to oznacza, że po raz ostatni zegarki przestawimy 28 marca 2021 roku.

[1] gum.gov.pl/pl/aktualnosci

[2] www.kalendarzswiat.pl/zmiana_czasu

[3] www.money.pl/gospodarka/zmiana-czasu