Licencja transportowa – czym jest, ile kosztuje i jak wyrobić licencję transportową?

Licencja na transport to jeden z podstawowych dokumentów dla przedsiębiorców świadczących usługi transportowe, takie jak przewóz osób oraz rzeczy.  Jak wyrobić licencję transportową? Kto musi ją posiadać? Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać ten dokument? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdziesz w poniższym artykule.

Czym jest licencja transportowa?

Licencja transportowa, czyli zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, to  decyzja administracyjna wydawana przez Starostwo Powiatowe na wniosek przedsiębiorcy. Licencja uprawnia do wykonywania zarobkowego transportu drogowego na obszarze kraju, jest również jednym z niezbędnych dokumentów dla przedsiębiorców, którzy starają się o zezwolenie na transport międzynarodowy (licencja transportowa międzynarodowa). Wymagania związane z uzyskaniem licencji transportowej określają przepisy ustawy o transporcie drogowym z 2013 roku oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1072/2009.

Kiedy jest potrzebna licencja na transport krajowy i wspólnotowy?

Licencja na krajowy transport drogowy jest niezbędna dla wszystkich przewoźników, którzy wykonują zarobkowy transport rzeczy pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony lub przewóz osób przy wykorzystaniu popularnych busów. Licencja przewoźnika nie jest natomiast potrzebna przedsiębiorcom, którzy realizują swoje usługi transportowe wyłącznie za pomocą pojazdów o DMC poniżej 3,5 tony lub wykonują przewozy niezarobkowe, na potrzeby własne – np. transport towarów pomiędzy poszczególnymi oddziałami własnej firmy.

Licencja wspólnotowa jest niezbędnym dokumentem dla przedsiębiorców, którzy chcą realizować międzynarodowy transport towarów lub osób. Dla transportu ciężkiego zasady od dłuższego czasu pozostają niezmienne, wiele zmieniło się natomiast w przypadku przewozów pojazdami do 3,5 tony. Dotychczas były one wyłączone z obowiązku posiadania licencji międzynarodowej, jednak przepisy pakietu mobilności wprowadziły w tej kwestii wiele zmian. Od 21 maja 2022 roku wobec przewozów wykonywanych pojazdami powyżej DMC 2,5 tony stosowane będą takie same wymagania, jak w przypadku transportu ciężkiego – oznacza to konieczność posiadania licencji wspólnotowej przez przewoźników.

Kto może uzyskać licencję na transport międzynarodowy?

Aby uzyskać zezwolenie na transport międzynarodowy, musisz posiadać odpowiednie – minimum trzyletnie – doświadczenie w transporcie krajowym. Niezbędna jest również licencja na transport krajowy oraz certyfikat kompetencji zawodowych. Istnieją również wymogi dotyczące samego przedsiębiorstwa – Twoja firma musi posiadać nienaganną reputację, odpowiednie zabezpieczenie finansowe oraz siedzibę w Unii Europejskiej. Wraz z wnioskiem o licencję międzynarodową musisz złożyć dokumenty, które potwierdzą dobrą sytuację prawną i majątkową firmy.

Procedury do uzyskania licencji na transport międzynarodowy

Złóż wniosek w Głównym Inspektoracie Transportu Drogowego. Możesz to zrobić osobiście, za pośrednictwem poczty lub drogą internetową. We wniosku wskaż okres obowiązywania licencji – do 5 lat lub od 5 do 10 lat. Dołącz również wykaz pojazdów, potwierdzenie uiszczenia opłat oraz stosowne dokumenty i oświadczenia.

Ile wynosi czas oczekiwania na decyzje?

Czas oczekiwania na decyzję GITD wynosi miesiąc, w nielicznych przypadkach jest on przedłużany do dwóch miesięcy. W przypadku stwierdzenia braków w dokumentacji urząd wezwie Cię do ich uzupełnienia w terminie 7 dni. Po pozytywnej weryfikacji otrzymasz licencję wspólnotową wraz z obowiązkowymi osobnymi wypisami na każdy zgłoszony pojazd. W razie uzyskania decyzji negatywnej istnieje możliwość złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Masz na to 14 dni od momentu doręczenia odmowy.

Jakie dokumenty są wymagane do uzyskania licencji transportowej?

Podobnie jak w przypadku licencji międzynarodowej, zezwolenie na transport krajowy wymaga spełnienia licznych wymogów formalnych. Aby uzyskać licencję, złóż w swoim Starostwie Powiatowym wniosek o udzielenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego wraz z niezbędną dokumentacją, taką jak:

  • kopia certyfikatu kompetencji zawodowych osoby zarządzającej transportem,
  • dokumenty potwierdzające zdolność finansową przedsiębiorstwa – może to być gwarancja bankowa, roczne sprawozdanie finansowe lub ubezpieczenie (np. ubezpieczenie odpowiedzialności zawodowej),
  • zaświadczenie o niekaralności

Potrzebne będą również oświadczenia: osoby zarządzającej transportem, dotyczące kierowców, o niekaralności za poważne naruszenie, dotyczące bazy eksploatacyjnej (OB) oraz stwierdzające spełnienie ustawowych wymagań w stosunku do kierowców.

Procedury potrzebne do uzyskania licencji transportowej

Aby uzyskać licencję transportową, musisz spełnić wszystkie wspomniane wcześniej wymagania oraz złożyć pełną dokumentację. Procedury i terminy związane z oczekiwaniem na decyzję, ewentualnymi odwołaniami czy uzupełnianiem dokumentacji wyglądają tak, jak podczas ubiegania się o licencję wspólnotą – różnica dotyczy podmiotu decyzyjnego, którym jest w tym przypadku Starostwo Powiatowe.

Licencja na transport krajowy i międzynarodowy – wymagania finansowe

Zezwolenie na transport krajowy i międzynarodowy może być wydane tylko przewoźnikom, którzy spełniają wyżej omawiane wymagania w zakresie zdolności finansowej przedsiębiorstwa. Twoja firma musi posiadać:

  • 9000 euro na pierwszy zgłoszony pojazd,
  • 5000 euro na każdy kolejny samochód o DMC powyżej 3,5 tony

Ile wynosi całkowity koszt licencji transportowej

W przypadku licencji wspólnotowej ostateczny koszt zależy od wybranego okresu ważności i liczby zgłoszonych pojazdów:

  • Do 5 lat: 4000 zł + 440 zł za każdy zgłoszony pojazd,
  • Od 5 do 10 lat: 8000 zł i 880 zł za każdy zgłoszony pojazd

Opłaty z tytułu zezwolenia krajowego wynoszą natomiast 1000 zł + 100 za każdy zgłoszony pojazd.

Obowiązują również standardowe opłaty skarbowe związane np. z ustanowieniem pełnomocnictwa.

Czy jest możliwe użyczenie licencji transportowej?

Jak wskazuje ustawa o transporcie drogowym, licencja transportowa nie może być pożyczana osobom trzecim. Tego typu proceder może zostać zakwalifikowany jako poważne naruszenie, co wiąże się nie tylko z ryzykiem wysokich kar finansowych, ale także z cofnięciem pozwolenia na transport.

W pewnych specyficznych sytuacjach możliwe jest przeniesienie licencji. Dzieje się tak na przykład w wyniku połączenia lub przekształcenia przedsiębiorstwa lub w razie śmierci osoby posiadającej licencję – uprawnienia mogą wtedy przejść na rzecz spadkobiercy. W każdym tego typu przypadku niezbędne jest jednak wszczęcie oficjalnego postępowania, związanego z przeniesieniem licencji, a koniecznym warunkiem jest posiadanie przez osobę przejmującą określonych w ustawie uprawnień. Wszelkie nieoficjalne działania w tym zakresie (w tym pożyczanie licencji) są zabronione.

Polisa OCP ważnym aspektem pracy związanej z transportem

Transport to branża obarczona wysoką odpowiedzialnością za popełnione błędy, dlatego tak ważnym aspektem pracy jest wybór właściwego ubezpieczenia. Polisa OCP (znana też jako OCPD) obejmuje odpowiedzialność cywilną przewoźnika drogowego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami przewoźnik ponosi pełną odpowiedzialność za transport od przejęcia towaru, aż do chwili dostarczenia go do odbiorcy. Osobiście odpowiada więc za wszelkie nieprzewidziane zdarzenia takie jak uszkodzenie lub zniszczenie towaru, opóźnienia czy kradzieże, a także niewłaściwe działania osób, którym zlecił wykonanie obsługę ładunku. Właśnie przed takimi sytuacjami chroni polisa OCP – w razie ich wystąpienia przedsiębiorca może liczyć na wypłatę odszkodowania, a ewentualna odpowiedzialność finansowa przechodzi na stronę ubezpieczyciela. Posiadanie polisy zapewnia też większą wiarygodność firmy w oczach klientów.

Warto pamiętać, że OCP to nie jest jedynym rodzajem ubezpieczenia stosowanego w firmach transportowych. Popularnym rozwiązaniem są też między innymi polisy OCS, czyli ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej spedytora, związane odpowiedzialnością za szeroko pojętą organizację transportu.